معمولا کودکان با نقاشیهای خود میتوانند آنچه در ذهنشان میگذرد را نشان دهند بنابراین تفسیر نقاشی کودکان از اهمیت زیادی برخوردار است. کودکان هر آنچه را که دوست دارند داشته باشند و یا از زندگیشان بیرون بیاندازند را با حواس کودکانه خود در نقاشیهایشان ترسیم میکنند. نقاشیهایی که اغلب والدین از آنها به صورت سرسری میگذرند و یا آنها را خط خطیهای کودکانه میدانند، ممکن است پر از رازهای نهفته زندگی کودکانشان باشد که والدین را میتواند به نکات ارزشمندی برساند. در این مقاله قصد داریم به تفسیر نقاشی کودک از دیدگاه روانشناسی و به زبان ساده بپردازیم پس با ما همراه باشید.
منبع: تفسیر نقاشی کودکان
تفسیر نقاشی کودکان
معمولا کودکان از 12 ماهگی قلم در دست میگیرند و بدون آنکه بتوانند اثرات باارزش خلق کنند، از آن استفاده میکنند. با شروع سنین 18 تا 20 ماهگی میتوانند خطوط را رسم کنند و در 3 سالگی خواهان به نمایش گذاشتن احساسات درونی شان هستند. با افزایش سن و رسیدن به سن 5 سالگی، میتوانند محیط را بهتر از گذشته درک کنند، دامنه لغات وسیعتری دارند و جوانب مختلف اشیا و اجزایی که میخواهند را ترسیم میکنند.
طبیعی است که با درک بهتر محیط و درک درست احساساتشان، میتوانند بهتر و واضحتر از قبل، احساسات و تعارضات خود را در نقاشیهایشان نشان دهند. والدین با دانستن نکات سادهای از تفسیر نقاشی، میتوانند رمز و رازهای درونی کودکشان را کشف کنند و در حل تعارضات، رسیدن به علایق، خواسته و نیازهایشان به آنها کمک کنند.
برای آگاهی بیشتر در زمینه مشاوره کودک کلیک کنید.
اهمیت خطوط در تفسیر نقاشی کودکان
هنگام تفسیر نقاشی کودکان باید به خطوطی که ترسیم شدهاند، دقت کنید. در زیر چند مورد از مواردی که باید به آن توجه شود را شرح دادهایم.
_ خطوط نازک و هماهنگ در نقاشی نشان از سازگار بودن کودک و خطوط نازک و ملایم نشان دهنده احساسات و عواطف کودک است.
_ خطوط کوچک و فشرده در نقاشی نشان از ضعف عصبی و ناراحتی درونی کودک است.
_ خطوط مارپیچ در نقاشی نشان از پرخاشگری کودکان است.
_ خطوط کوتاه و ناپیوسته که کودک در ترسیم آن شک داشته است نشان از خجالتی بودن کودک است.
_ خطوط کمرنگ در نقاشی کودکان نشان از کمبود جوش و خروش در کودک است.
_ خطوط باز و بلند نشان از خوشحال و راحت بودن کودک است.
اندازه صفحه و دیگر موارد مرتبط در تفسیر نقاشی کودکان
در صورتی که کودک نصف بیشتر برگه نقاشی خود را خالی بگذارد و یا نقاشیهای خود را کوچک ترسیم کند، اعتماد به نفس پایین کودک را نشان میدهد. کودک معمولا ترس و اضطراب درونی خود را با نقاشی کشیدن و پاک کردن آن به صورت مداوم به نمایش میگذارد. جالب است بدانید که اگر کودک در هنگام نقاشی خانه برای آن در و پنجره ترسیم نکند، میتوانید متوجه وابستگی شدید کودک به مادر شوید.
همچنین ترسیم خانهای که کودک در آن برای خانه خویش، در و پنجره، آنتن و دود کش نقاشی کرده باشد نشان از سلامت روان کودک است. نقاشیهایی که به سمت چپ کاغذ متمایل هستند، به طور معمول نشان دهنده کودکان غمگین و گوشه گیر میباشند و کشیدن نقاشی در نقطه مرکزی برگه، کودکی را نشان میدهد که بر عواطف خود توجه، غلبه و تمرکز بیشتری دارد.
مفهوم شکلها در تفسیر نقاشی کودکان
خورشید و ماه
بهتر است بدانید که خورشید در نقاشی کودکان معنی خوشحالی، امنیت، قدرت، گرما و پدر است. بنابراین زمانی که کودک رابطه دوستانه و گرمیبا پدر خود داشته باشد، برای خورشید چشم و ابرو ترسیم کرده و آن را در حال درخشش رسم میکند. همچنین درصورتی که رابطه میان پدر و کودک خوب و دوستانه نباشد، خورشید را سیاه و تیره نقاشی کرده و یا در پشت ابر یا کوه پنهان میکند.
وقتی کودک از پدرش هراس و واهمه داشته باشد، ترس خود را با رنگ سیاه و یا قرمز تیره و تند نشان میدهد. توجه کنید که ماه در نقاشی کودک به معنای مرگ و نیستی است. بنابراین کودکان در بیشتر موارد ماه را در کنار قبر و قبرستان و برای نشان دادن مرگ و عدم هستی ترسیم میکند.
زمین و آسمان
آسمان در نقاشی کودکان نشان از الهام و پاکی است و زمین نشان دهنده ثبات و امنیت است. معمولا کودکان در سن 5 سالگی به درک منطقی برای کشیدن خطوطی که نشان دهنده زمین باشد میرسند.
اتومبیل
ترسیم ماشین در تفسیر نقاشی کودکان نشان از قدرت اوست و غالبا پسر بچهها در نقاشیهای خود از ماشین استفاده میکنند. نقاشی کردن ماشین بدون راننده و سرنشین نشان از وابستگی کودک به زندگی صنعتی و دنیای بیرون است.
برای اطلاعات بیشتر در زمینه روانشناسی کودک کلیک کنید.
جنسیت کودک و تفاوت انتخاب رنگ آنها
در اکثر مواقع همه ما شاهد تفاوتهایی در نگرش دختران و پسران هستیم. این تفاوتها در تفسیر نقاشی آنها هم وجود دارد و والدین باید به این مورد توجه کنند. به طور معمول دخترها علاقه دارند تصاویری مثل گل و قلب را ترسیم کنند و این در حالی است که پسرها غالبا علاقه مند به ترسیم جعبهها و خطوط پیچیده و با زاویه هستند. به صورت کلی، جنسیت کودک تاثیر زیادی در خواستههای کودک در نقاشیهایش دارد. علاوه بر این، پژوهشگران معتقدند که دختران در مقایسه با پسران مایلند از رنگهای بیشتری در نقاشیهای خود استفاده کنند. دخترها بیشتر علاقه دارند از رنگهای گرمتر مانند صورتی و پسران از رنگهای سردتر مثلا آبی استفاده کنند.
یکی از مواردی که در تفسیر نقاشیهای کودکان مورد توجه قرار میگیرد، انتخاب رنگ است که در ادامه به بررسی بیشتر آن میپردازیم.
_ رنگ مشکی و بنفش نشان دهنده تسلط کودک است و بیشتر کودکانی که خواستار داشتن تسلط بیشتر هستند به آنها علاقه دارند.
_ رنگ آبی در بیشتر موارد مورد علاقه کودکانی است دارای روحیه اجتماعی تری هستند و از اینکه در جمع دیگران هستند لذت میبرند.
_ رنگ قرمز نشان از هیجان است و غالبا مورد علاقه کودکانی است که تمایل ندارند چیزی را از دست بدهند. بهتر است بدانید که این رنگ از رنگهای محبوب در میان کودکان است.
_ رنگ صورتی نشان از نیاز به عشق و قدردانی است و به طور معمول مورد علاقه دختربچههاست.
_ سبز عموما مورد علاقه کودکانی است که هنرمند، متفاوت و باهوش هستند.
_ رنگ زرد نشان از هوش سرشار کودک است.
احساسات کودکان در تفسیر نقاشی کودکان
ترسیم نقاشی به طور دقیق میتواند نشان از احساس نیاز کودک به تلاش مداوم و زیاد باشد. همچنین ترسیم اشکال مختلف با فاصلههای کم و در کنار یکدیگر، نشان از استرس، عصبانیت و احساسات شدید است. اندازه تصاویر ترسیم شده معانی متفاوتی دارند که نقاشی نکردن دستها در نقاشی نشان دهنده ترسو بودن است. همچنین بزرگنمایی در اندازه دستها هم میتواند نشان از روابط تهاجمیباشد. ترسیم پاها در اندازههای کوچک، نشان از نداشتن احساس امنیت در کودک است. به صورت کلی میتوان موارد زیر را درباره احساسات کودکان بیان کرد.
_ کودک تحریک شده از اندامهای بزرگ، بدون گردن و عدم تقارن اندامها استفاده میکند.
_ کودک مضطرب معمولا ابر، باران، پرنده و چهرههایی بدون چشم ترسیم میکند.
_ کودک خجالتی از افراد دارای قد کوتاه، بدون بینی و یا دهان، جثههای ریز و بازوهای چسبیده به تنه بدن استفاده میکند.
_ کودک عصبانی، دستها و دندانهای بزرگ، بازوهای بلند، چشمهای متقاطع را در نقاشی خود به شما نشان میدهد.
_ کودک ناامن با استفاده از چهره هیولا، سر کوچک بدون دست و عدم تقارن صورت احساس ناامنی خود را به شما میگوید.
برای دریافت مشاوره کودک میتوانید با مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران در ارتباط باشید.
منبع: تفسیر نقاشی کودکان